FDR en de Spaanse Burgeroorlog De stelling gaat dat zonder de Spaanse Burgeroorlog het Duitsland van Hitler de Tweede Wereldoorlog gewonnen zou hebben. Discutabel? Zeker. Onwaarschijnlijk? Dat ook weer niet. De betrokkenheid van de Verenigde Staten verdient wat extra aandacht. Als één van de ondertekenaars van het non-interventiepact, was het ook voor dat land niet toegestaan om militaire hulp te verlenen. Niet dat president Roosevelt daarop zat te wachten. De burgeroorlog had diverse etiketten gekregen en één daarvan was dat het fascisme tegen communisme zou zijn. Van geen van beiden moest Roosevelt iets hebben dus ze zoeken het daar maar uit. Als je dan ook nog bedenkt de Verenigde Staten gedurende de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw het beleid hadden om zich te isoleren van de rest van de wereld – “Fortress Amerika”, wij en de rest – dan is het plaatje al wat completer. Cruciaal was ook dat de katholieken, die aan de kant van Franco stonden, een belangrijke invloed hadden in het beleid en de uitvoering er van. In de loop van 1937 veranderde het beeld wat Roosevelt had van de situatie. Niet langer was het fascisme tegen communisme maar werd het nu democratie tegen dictatuur. Met name de invloed van zijn vrouw Eleanor had hier een belangrijk aandeel in. Zij was bevriend met mensen als Ernest Hemingway en deze had zijn medewerking verleend aan de film The Spanish Earth van de Nederlandse cineast Joris Ivens. De film is opgenomen midden 1937 en gaf een indruk van de situatie in Spanje van dat moment. De film werd vertoont in de huiskamer van het Witte Huis. Wat ook bijdroeg aan het veranderen van het beeld van Roosevelt, was het nieuws dat hem bereikte van het afgrijselijke bombardement op het Baskische stadje Guernika (Gernika op zijn Baskisch). Door met name het Duitse Condor Legioen werd het stadje nagenoeg platgebombardeerd. Hermann Goering wilde wel eens weten wat ‘carpet bombing’ psychologisch zou doen met de bevolking. Ook testte de Luftwaffe brandbommen uit. Goering was de 2e persoon naast Hitler en wilde zo laten zien dat hij dat moest blijven. Roosevelt besefte dat de Verenigde Staten zich niet langer afzijdig kon houden van het wereldgebeuren en heeft geprobeerd onder het non- interventiepact uit te komen. De tegenstand vanuit de katholieke hoek heeft dit altijd tegen kunnen houden. Die partij heeft zelfs plannen voor humanitaire hulp tegengehouden. Het gevolg daarvan was dat Roosevelt geprobeerd heeft om op persoonlijke titel een aantal acties op touw te zetten. Dat ging dan wel via stromannen, bekendheid aan deze plannen zou hem politiek de kop hebben gekost. Helaas zijn deze plannen op niets uitgelopen. De Verenigde Staten waren in die tijd nog geen grootmacht. Natuurlijk was er een militair apparaat maar dat stelde nog niet veel voor. Vanwege de omslag in het denken van Roosevelt – “we kunnen ons toch niet afzijdig houden van het wereldgebeuren” – is de opbouw van dat militaire apparaat in een versneld tempo doorgevoerd. Het is dan ook zeker niet onwaarschijnlijk dat zonder de Spaanse Burgeroorlog, de Verenigde Staten niet de rol hadden kunnen spelen die ze gedaan hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voor de republikeinse regering in Spanje kwam dat echter te laat.